
De missies, kaarten en bemiddelaars
Invloedrijke ontmoetingen tussen jezuïeten en inheemse Amerikanen
Lezing door Mirela Altic and Francismar Alex Lopes de Carvalho op 7 november 2023
In de zeventiende eeuw leverde de kerk immense inspanningen om het ene, ware, katholieke geloof overal te verspreiden. De ontdekking van nieuwe gebieden en volkeren zette hen nog meer aan missies op te zetten in alle windrichtingen om zieltjes te winnen. Goedschiks als het kon, kwaadschiks als het moest. Want om zoveel mogelijk individuen te redden was het noodzakelijk om het katholieke geloof zo nodig op te leggen. Deze modus operandi bepaalde in belangrijke mate de relaties en machtsverhoudingen en heeft verstrekkende gevolgen tot vandaag.
Dankzij hun onvergelijkbare en brede netwerk van missieposten hebben de jezuïeten een zeer grote stempel gedrukt op het katholieke missieverleden. Bovendien hielden ze daarvan nauwkeurig verslag bij en maakten ze ook vele kaarten van de pas ontdekte gebieden. Die documenten bieden een ongekende inkijk in hun manier van werken. De brieven en kaarten waren uitdrukking van de koloniale expansie, maar waren ook het resultaat van transculturele communicatie. Tijdens een lezingenavond met afrondend panelgesprek onder leiding van Christiane Stallaert onder de titel Missions, Maps and Mediators. Influential Encounters between Jesuits and Native Americas gaan Mirela Altic en Francismar Alex Lopes de Carvalho dieper in op deze geschiedenis. Professor Altic staat stil bij de incorporatie van inheemse kennis in de jezuïetenkaarten, terwijl professor Carvalho laat zien hoe ook lokale elementen werden opgenomen om het katholieke geloof te verspreiden.
Afbeeldingen in de presentatie van Mirela Altic
Omwille van gebruiksrechten werden de afbeeldingen uit de presentatie van Mirela Altic niet mee opgenomen in de opname. Hieronder vind je de lijst met links naar de afbeeldingen.
Societas Iesu per universum mundum diffusa praedicat Christi evangelium
Scherer, Heinrich, 1628-1704
Emblematic illustration with the motto “One world is not enough”
Acto académico of the Jesuit College in Barcelona, 1757
Sebastian Münster, Cosmographia, Basel, 1550
Mapa dos Confins do Brasil (Mapa dos Cortes), Lisbon, 1749
Map of Sonoran province, 1692, Adam Gilg, purpose: report on missionary activities (p 12)
Bahia de La Paz (Baja California), 1737, Ferdinand Konščak: military purpose (p 13)
Lake basin of Valley of Mexico compiled by Enrico Martínez and Juan Sánchez Baquero, 1608. Purpose: drainage works
Map of Colônia do Sacramento, Diogo Soares, 1731, military map of fortified town
Nautical chart of Patagonian coast, José Quiroga, 1745
anthropological map of Patagonia , (p165) José Cardiel, 1746
Map of Baja California, Ferdinand Konščak, 1746
Map of Guaraní missions, attributed to José Cardiel, 1752
Map of Nayarit, Sonora, Sinaloa, Tarahumara and Baja California, Anonym, ca 1722
Geografia, Heinrich Scherer, Munich, 1702
Map of Pimería (Mexico), Francisco Eusebio Kino, 1696-1697. To illustrate biography of martyred F.X. Saeta
Autograph map of Baja California, Ferdinand Konščak, 1746
Edited version of the map for Venegas-Burriel’s book (1757)
Map of Moxos (Bolivia) situated along Rio Guapay (Rio Grande), by Juan de Guevara, 1667
Map of the Moxos province compiled by anonymous Jesuit cartographer, 1713
El Gran Rio Maranon, Samuel Fritz, Quito, 1707
Map of Sonora, Adam Gilg, 1692
Map of South America (p 3), Thomas Falkner, 1772
Map of the New France, 1657, Francesco Giuseppe Bressani to Breve Relatione (1653)
Scene from Arauco War, Spanish troops in conflict with indigenous warriors, Alonso de Ovalle, 1646
Map of the Moxos, 1713
Deze lezing maakt deel uit van de reeks ‘Grote vragen’ over de vraagstukken van vroeger en nu, die UCSIA programmeert voor het stadsfestival Barokke Influencers.
Ben je geïnteresseerd in deze lezing? Beluister dan zeker ook de podcast over cartografie, China en Ferdinand Verbiest met Mario Cams en die over missionering en dekolonisatie met Johan Verberckmoes en Sibo Kanobana.
Andere ‘Grote Vragen’ van het stadsfestival ‘Barokke Influencers’
De toekomst van de missie, de missie van de toekomst?
debat
Grote Vragen van Barokke Influencers
27 november 2023
De ontdekking van China
boekvoorstelling
Grote Vragen van Barokke Influencers
20 november 2023
De leerkracht als influencer
webinar
Grote Vragen van Barokke Influencers
4 oktober 2023